„Mediacja to próba doprowadzenia do ugodowego, satysfakcjonującego obie strony rozwiązania konfliktu karnego na drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, neutralnej wobec stron i ich konfliktu, czyli mediatora, który wspiera przebieg negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga - nie narzucając jednak żadnego rozwiązania - w wypracowaniu porozumienia " (prof. dr hab. Ewa Bieńkowska).
Postępowanie mediacyjne daje stronom możliwość współdecydowania
w swojej sprawie. Pozwala poznać i zrozumieć stanowisko drugiej strony. Ułatwia wzajemne relacje między pokrzywdzonym a sprawcą przestępstwa po popełnieniu przestępstwa i umożliwia wspólne funkcjonowanie
w społeczeństwie bez poczucia krzywdy czy zagrożenia.
Pozytywnymi aspektami w procesie mediacji jest wypracowanie przez strony przy udziale mediatora satysfakcjonującej ugody, a przede wszystkim uzyskanie szybkiego naprawienia szkody i zadośćuczynienia dla pokrzywdzonego za doznaną krzywdę od sprawcy przestępstwa.
Postępowanie mediacyjne w sprawach karnych regulują przepisy:
- Kodeksu postępowania karnego wart. 23 a, 40-42, 492-494, 619 §2 ,
- Kodeksu karnego w art. 53,
- Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 13.06.2003r. w sprawie
postępowania mediacyjnego w sprawach karnych (Dz.U. z 2003r. nr 108,
póz. 1020).
Postępowanie mediacyjne jest dobrowolne. Sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator lub policja może z inicjatywy lub za zgodą obu stron skierować sprawę do postępowania mediacyjnego (art. 23a § 1 kpk).
W przypadku nie wyrażenia zgody na rozpoczęcie lub kontynuowanie mediacji, mediacja zostaje przerwana.
Postępowanie mediacyjne jest poufne - uzyskane w jego trakcie informacje nie mogą być wykorzystywane ani przez mediatora, ani na użytek postępowania karnego.
Koszty postępowania mediacyjnego nie obciążają w żadnym zakresie stron postępowania. Ponosi je Skarb Państwa, (art. 619 § 2 kpk).